Kwaliteitsstandaard atypische parkinsonismen

Pagina 113 Niet meer kunnen schrijven - Vervangen door typen - Vervangen door letters aanwijzen op letterbord Alleen wanneer het vermogen tot correct vinden en vormen van woorden uit letters nog mogelijk is (dus geen taalstoornis) Moeite met typen - Toetsenbordaanpassingen Niet meer kunnen typen - Dictafoon Alleen wanneer verstaanbaar spreken nog mogelijk is. Moeite met lezen - Hulpmiddel om letters te vergroten Niet meer kunnen lezen - Luisterboeken Cursief: dat doet meestal de ergotherapeut. N.B. het verbeteren van de leesbaarheid van het schrift kan onderwerp zijn bij ergotherapie. Er zijn diverse interventies mogelijk, met als doel groter en leesbaarder schrijven. Indien hier niet voldoende motivatie voor bestaat of als training onvoldoende positief effect heeft kan de ergotherapeut, samen met de logopedie, zoeken naar aanpassingen/hulpmiddelen of (digitale) alternatieven. • Het is aanbevolen dat de logopedist de mantelzorger actief betrekt bij de behandeling van de dysartrie en communicatieve traagheid. Aanbevelingen ten aanzien van dysfagie • Bij slikproblemen worden logopedisten ingeschakeld, onder andere om mensen met AP compensaties aan te leren tijdens het slikken, om de consistenties van het eten / drinken aan te passen of om te adviseren als een PEG overwogen wordt. • Het wordt aanbevolen om voor het inzicht en de motivatie aan de patiënt en de mantelzorgers uitleg te geven over het normale proces van kauwen en slikken en over wat er bij de patiënt fout gaat. Tevens kan uitleg gegeven worden over: - verslikken als gevolg van een dubbeltaak - hoe door middel van oefenen de patiënt bewust kan worden van veilig slikken met aandacht - hoe mild speekselverlies verminderd kan worden door aan te leren dat hij/zij vaker moet slikken of krachtiger moet slikken. • Het wordt aanbevolen dat de logopedist bij de patiënt met AP die zich snel verslikt in vloeistoffen, probeert of kleinere volumes dan wel consequente dikkere vloeistoffen voldoende zijn om verslikken in vloeistoffen te voorkomen. • Bij patiënten met AP die te lang kauwen (hypokinesie) en/of voedsel in de mond houden zonder te slikken (akinesie), kan het zinvol zijn om te proberen of de patiënt kan leren het proces in bewuste stappen en met gebruik van specifieke cues uit te voeren. • Wanneer langdurig kauwen en akinesie van het slikken moeilijk gedragsmatig is te verbeteren, wordt aanbevolen om aangepaste (gemalen) voeding te adviseren. • Wanneer de logopedist de patiënt adviseert om voedselconsistenties aan te passen, is het aan te bevelen om een diëtist te vragen om de patiënt te adviseren hoe de volwaardigheid van de voeding het beste kan worden gehandhaafd. • Hat kan zinvol zijn dat de logopedist bij de behandeling van slikstoornissen samenwerkt met de arts, diëtist, verpleegkundige, ergotherapeut of fysiotherapeut. • De logopedist heeft ook als taak het bespreken van de verwachtingen ten aanzien van het beloop van de aandoening ten aanzien van de klachten op het logopedisch terrein en de verwachtingen ten aanzien van het effect van de behandeling.