Kwaliteitsstandaard atypische parkinsonismen

Pagina 114 Aanbevelingen ten aanzien van speekselverlies • Aanbevolen wordt dat de logopedist bij patiënten met AP met klachten over speeksel(verlies) uitleg geeft over de oorzaken van speekselverlies en probeert het speekselverlies met instructies over slikken en bewegingsstrategieën gunstig te beïnvloeden. • Mild speekselverlies kan verminderd worden door iemand aan te leren dat hij/zij moet slikken voor men gaat spreken of voor men opstaat • Interventie door ergotherapie kan geïndiceerd zijn. Adviezen t.a.v. houding kunnen zinvol zijn om speekselverlies te beperken. Toelichting en onderbouwing Logopedische therapie bij dysartrie PLVT (Pitch Limiting Voice Treatment) Bij de logopedische behandeling van het spreken wordt gebruik gemaakt van het principe, dat luider spreken leidt tot een betere verstaanbaarheid, voor zover de dysartrie van het hypokinetische type is. Behandeling met PLVT heeft als doel: na de behandeling zelfstandig in staat zijn om voldoende verstaanbaar te spreken en dat ook zelfstandig vol te houden. Dat doel is alleen te bereiken door middel van intensieve training (tenminste 3x per week voor tenminste 4 weken) met een daarin getrainde logopedist. Wanneer de verstaanbaarheid van de patiënt niet makkelijk te corrigeren is of de patiënt niet de behoefte, energie en het leervermogen (meer) heeft om intensief te trainen, kan PLVT meerwaarde hebben voor de hypokinetische component van het spreken en/of kan de logopediste de mantelzorger en andere gesprekspartners trainen om de juiste instructies en cues te (blijven) geven. He behandeldoel is dan eveneens betere verstaanbaarheid, maar dan afhankelijk van de hulp van gesprekspartners. Dat wordt PLVT light genoemd. Zie voor verdere informatie d e Herziene richtlijn ‘Logopedie bij de ziekte van Parkinson’ . PLVT light kan daarom eveneens behulpzaam zijn bij AP, omdat het in het algemeen mengvormen zijn, bijvoorbeeld hypokinetisch-atactische dysartrie bij MSA-C. Bij dysartrieën van het niet-hypokinetische type, dus bij atactische, slappe en spastische dysartrieën moet de logopedist andere behandeltechnieken gebruiken. [82] De keuze hangt af van welke onderdelen het meest zijn aangedaan, bijvoorbeeld: - bij een spastische stem zal de logopedist zoeken of de zithouding, de ademhaling en de stem zelf meer ontspannen te krijgen en te houden zijn; - bij een slappe dysartrie kan ik het ene geval nadruk op een zorgvuldiger articulatie het beste ondersteunen, in het andere geval trainen van de prosodie; - atactische spreken kan baat hebben bij een trager spreektempo. Of de aanpak succesvol is, is uiteraard mede afhankelijk van de ziekte-ernst, hulpvraag en oefenconditie. Communicatiehulpmiddelen De ontwikkeling van communicatiehulpmiddelen gedijt op de toename van mogelijkheden met computers, inclusief gesynthetiseerde spraak.[137] Maar, er is altijd enige vorm van wilskracht, motorische en cognitieve vaardigheden nodig om te kunnen omgaan met een communicatie hulpmiddel en begrijpelijke output te creëren. Dit maakt dat MSA-patiënten de meest geschikte kandidaten zijn voor succesvolle toepassing. Een specifiek hulpmiddel is soms nodig voor mensen met parkinsonismen, die zacht spreken. Het gaat dan om een (draagbare) spraakversterker om het volume te verbeteren. Dit apparaat is alleen nuttig als de spraakverstaanbaarheid nog voldoende is. Het schema in de aanbevelingen geeft een overzicht van de indicaties van de bekendste communicatiehulpmiddelen die slecht verstaanbaar spreken onder bepaalde voorwaarden kunnen ondersteunen of vervangen. Logopedische therapie bij dysfagie Het doel van behandeling van dysfagie is veilig en voldoende kunnen kauwen en slikken op een manier die de patiënt aankan, dus met meer tijd en moeite of juist met minimale inspanning.