Kwaliteitsstandaard atypische parkinsonismen

Pagina 143 Adequate diagnostiek en behandeling van de stridor is van belang. Een stridor wordt niet altijd herkend en vaak is er onduidelijkheid over de beschikbare behandelopties [144]. Kenmerken stridor bij MSA [144]. • De stridor kenmerkt zich door een hard, hoogfrequent, ‘gespannen’ geluid tijdens de inademing. • In het begin treedt stridor meestal alleen tijdens de slaap op. Stridor bij een wakkere patiënt is een teken van ziekteprogressie. • Iedere inspiratoire stridor op glottisniveau gaat door de toegenomen luchtstroomsnelheid in de stenose gepaard met extra in trilling brengen van slijmvliezen, waardoor secundair oedeem ontstaat. Dit verergert de stenose zowel ’s nachts als overdag. • ’s Nachts kan een stridor zachter en de stenose gevaarlijker worden door de verlaagde ademspierkracht tijdens diepe slaap. • Bij MSA heeft de stridor niet een aanvalsgewijs karakter. • Het is opvallend dat MSA-patiënten zichzelf weinig bewust zijn van de stridor tijdens de slaap, maar de partner klaagt over het geluid. • MSA-patiënten met stridor presenteren zich vrijwel niet met dyspnoeklachten. • Het plotseling overlijden in de slaap, mogelijk veroorzaakt door langdurige occlusie van de glottis gaat bij MSA-patiënten vaak onopgemerkt en niet in combinatie met een dreigend gevoel te stikken. Oorzaak De stridor wordt veroorzaakt door een vernauwing van de stemspleet, maar de precieze oorzaak is onbekend. Vaak wordt enerzijds een abductiebeperking van een of beide stembanden gezien, maar anderzijds zijn er ook aanwijzingen voor paradoxale activatie van de stembandadductoren. Het gevaar is dat een vernauwing in de luchtweg zich gedurende de slaap ontwikkelt tot een occlusie en dat daardoor verstikking optreedt. Diagnostiek Zie oo k Stroomschema diagnostisch en therapeutisch traject van stridor bij patiënten met multipele systeematrofie [144] . Tijdstip van diagnostiek wordt bepaald door: - het dynamische karakter van de dreigende hoge luchtwegafsluiting, - de machteloosheid waarmee de patiënt en diens partner eerdere asfyctische episodes hebben doorleefd, - de daarbij opgetreden angst om te stikken en de wens om behandeld te worden. Het is risicovol om bij inspiratoire stridor electieve diagnostiek te plannen en af te wachten. Vaststellen van de stridor • Het vaststellen van stridor bij MSA-patiënten op basis van de anamnese is moeilijk. • Tegenwoordig wordt ook gebruik gemaakt van een geluidsopname met een mobiele telefoon, die op het spreekuur beluisterd kan worden. Als het klinkt als stridor, kan naar de KNO worden verwezen. Als het anders klinkt en bijvoorbeeld op snurken lijkt, kan verwezen worden voor polysomnografie. • Polysomnografie kan de stridor bevestigen, en heeft een belangrijke diagnostische waarde. In de praktijk wordt bij een groot deel van de patiënten uiteindelijk geen stridor gevonden. Deze patiënten zouden ten onrechte een endoscopisch onderzoek onder anesthesie hebben gekregen, wanneer slechts van de anamnese zou worden uitgegaan. • Laryngoscopie: endoscopisch onderzoek onder anesthesie kan tijdens spontane respiratie de plaats en de ernst van de stenose tonen. • Bij de patiënten die anamnestisch dyspneuklachten beschrijven toont laryngoscopie meestal een functionele stenose van de glottis.