Kwaliteitsstandaard atypische parkinsonismen

Pagina 84 • Behandeling met medicatie vindt vaak plaats op basis van ‘trial-and-error’ (met de kennis en ervaringen die er bij patiënten met AP zijn) en wordt per patiënt op maat aangepast. • Behandeling kan plaatsvinden bij de medisch specialist neuroloog met specialisatie bewegingsstoornissen) en/of paramedicus in het ziekenhuis, in een revalidatiecentrum/revalidatieafdeling van een ziekenhuis, in een verpleeghuis of in de eerste lijn, soms zelfs bij de patiënt thuis (1 e lijns paramedici). Bij voorkeur bij patiënt thuis, mede i.v.m. problemen met generalisatie. Daarnaast is observatie van het handelen in thuissituatie essentieel om een goed beeld te krijgen van het dagelijks functioneren. • De hieronder genoemde therapieën voor de niet-motorische symptomen zijn mede gebaseerd op behandeling van de niet-motorische klachten bij de ziekte van Parkinson gecombineerd met expert opinion van de klinische praktijk van verschillende experts in bewegingsstoornissen (werk- en adviesgroep). Behandeling op maat Behandeling is individueel gericht en wordt afgestemd op de: - fysieke mogelijkheden en de algemene (medische) conditie van de patiënt, - aanwezige klachten, - eventuele (tijdelijke) respons op levodopa, - absolute of relatieve contra-indicaties voor één of meerdere behandelopties, - cognitieve mogelijkheden van de patiënt, - het energielevel van de patiënt, - aanwezigheid van depressie en apathie, - aspecten van het dagelijks functioneren die de patiënt zelf het belangrijkste vindt (betekenisvol handelen, zingeving), - beste behandelopties. Als meerdere behandelopties in aanmerking komen: bij welke van de therapieën bestaat de grootste kans op verbetering van het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven? Ondersteunende behandelingen bij de verschillende symptomen Bewegingsstoornissen Bewegingsarmoede en rigiditeit • Een combinatie van Fysiotherapie* (voor de rigiditeit), ergotherapie, gezonde voeding en medicijnen is de meest geschikte behandelmethode. De fysiotherapie wordt bij voorkeur gegeven door fysiotherapeuten met expertise, kennis en vaardigheden op het gebied van AP. Het doel van fysiotherapie is voorkomen van inactiviteit, vermijden van angst om te bewegen of te vallen en het onderhouden en/of verbeteren van de conditie en functioneren in het dagelijks leven. Bewegen en in beweging blijven is voor de parkinsonisme patiënt van het grootste belang. Tevens krijgt patiënt instructie om activiteiten in het dagelijks leven te vergemakkelijken. Ook richt fysiotherapie zich op het oefenen van bewegingen zoals omrollen in bed en opstaan uit een stoel, de juiste lichaamshouding, reiken en grijpen, evenwicht bewaren en lopen. Daarbij wordt soms gebruik gemaakt van verschillende strategieën, zoals " cueing " strategieën. Het doel van ergotherapie is praktische problemen te verminderen in het deelnemen aan activiteiten die voor de betreffende persoon betekenisvol zijn. Door het creëren van optimale mogelijkheden voor het uitvoeren van activiteiten (o.a. verminderen valrisico) wordt inactiviteit voorkomen en de mogelijkheid geboden voor dagelijks bewegen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van diverse strategieën, waaronder cueing. Het leren toepassen van de strategieën in het dagelijkse leven zijn onderdeel van de ergotherapie. Afstemming met medebehandelaars, zoals fysiotherapeuten is essentieel. * Daar waar fysiotherapeut/fysiotherapie staat kan ook oefentherapeut/oefentherapie Cesar/Mensendieck gelezen worden. • Medicatie ( alle medicijnen die bij ZvP worden gebruikt, kunnen ook voor AP worden geprobeerd, echter Levodopa is de basis)