Kwaliteitsstandaard Primaire Scleroserende Cholangitis (PSC)

Kwaliteitsstandaard PSC Pagina 32 van 117 Versie 1.0 3.2 Behandeling Uitgangsvraag 2: Welke (evidence based en eminence based) behandelmogelijkheden zijn er en wanneer zijn deze van toepassing? Subvragen : a) Welke protocollen/richtlijnen worden gevolgd/zijn geschikt om te volgen bij de behandeling van PSC? Zijn deze protocollen/richtlijnen geïmplementeerd? b) Welke behandelingen zijn geschikt voor patiënten met PSC? Wat is een optimale behandeling voor patiënten met PSC? Welke medicamenten zijn geschikt voor behandeling van patiënten met PSC? Welke alternatieve behandelingen zijn er? c) Is er een landelijk gestandaardiseerd protocol voor het plaatsen van stents bij PSC-patiënten? d) Hoe is de begeleiding ten aanzien vermoeidheid, verminderde kwaliteit van leven en van de psychosociale effecten van het hebben van PSC? e) Welke maatregelen worden getroffen zodat er begeleiding/ondersteuning op het sociaal- maatschappelijk vlak is (zoals werk, verzekering, uitkering aanvragen)? Deelvraag 2a: Welke protocollen/richtlijnen worden gevolgd/zijn geschikt om te volgen bij de behandeling van PSC? Zijn deze protocollen/richtlijnen geïmplementeerd? Aanbevelingen • De richtlijn die tot op heden gebruikt wordt voor het management van cholestatische leverziekten (2009) is de EASL Clinical Practice Guidelines: Management of cholestatic liver diseases van de European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) 11 . • De richtlijnen die gebruikt wordt bij endoscopische behandeling bij PSC (2017) zijn de EASL Clinical Practice Guidelines van de ESGE 1 . • Naast de EASL en de kwaliteitsstandaard PSC kan de AASLD richtlijn 24 geraadpleegd worden. • In Nederland wordt de kwaliteitsstandaard PSC aanbevolen. Hierin zijn de aanbevelingen van de EASL CPG on the management of cholestatic liver diseases ten aanzien van de diagnostiek, behandeling en follow-up bij PSC overgenomen, daar waar zij toepasbaar zijn in de Nederlandse situatie. Voor de Nederlandse situatie zijn in deze kwaliteitsstandaard nog aanvullingen hierop gegeven, deels gebaseerd op literatuur en deels op expert opinion. • Er moet aandacht zijn voor het implementeren van de EASL en de kwaliteitsstandaard PSC bij alle zorgverleners die zorg verlenen aan patiënten met PSC.