Kwaliteitsstandaard atypische parkinsonismen

Pagina 15 Vasculair parkinsonisme (VaP) Bij vasculair parkinsonisme (VaP) is er sprake van een combinatie van parkinsonverschijnselen vaak met een voorgeschiedenis van TIA/CVA. In zeer zeldzame gevallen is de schade (gedeeltelijk) reversibel, wanneer het mogelijk is om de oorzaak te behandelen. Bij VaP kunnen veel verschillende symptomen voorkomen. De verschijnselen die voorkomen zijn ook afhankelijk van de locatie van de herseninfarcten en chronische doorbloedingsstoornissen diep in de hersenen. De infarcten komen met name vaak voor in de voorste hersenkwab. De herseninfarcten kunnen onopgemerkt blijven in een later stadium tot parkinsonisme leiden. Naar schatting heeft 3-12% van alle parkinsonismen een cerebrovasculaire oorzaak. Incidentie en prevalentie: De werkelijke incidentie en prevalentie van VaP zijn onbekend, omdat veel patiënten een andere diagnose krijgen. Leeftijd: De symptomen ontstaan meestal op de leeftijd van 60-75 jaar. Geslachtsverdeling: Mogelijk komt VaP iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Etiologie: De pathogenese van VaP is zeer heterogeen. Mogelijke mechanismen zijn chronische doorbloedingsstoornissen diep in de hersenen, herseninfarcten (meestal lacunair), strategisch gelokaliseerd infarct en atherosclerotische encefalopathie. Hierdoor ontstaan uitgebreide wittestofafwijkingen en verminderde functie van de basale kernen en de hersenstam. Erfelijkheid: VaP is niet erfelijk. Risicofactoren: Algemene risicofactoren voor hart- en vaatziekten (zoals hypertensie en diabetes mellitus) verhogen het risico op VaP. Symptomen VaP Vaak is de onderste helft van het lichaam ernstiger aangedaan dan de bovenste helft (‘lower-body’ parkinsonisme). De volgende symptomen kunnen in meer of mindere mate aanwezig zijn: - bilaterale symmetrische rigiditeit; - rechte of licht voorovergebogen houding; - bradykinesie; - breed gangspoor met korte schuifelende passen; - retropulsie en vallen; - tremor met name houdingstremoren, hoewel 20% van de patiënten een rusttremor heeft; - ataxie; - slik- en spraakstoornissen door pseudobulbaire parese rond de mond en keel; - maskergelaat; - cognitieve stoornissen en dementie; - emotionele labiliteit; - urine-incontinentie. - Seksuele functie- en belevingsstoornissen