56
Bijlage 4
Spoelen
Rectaal spoelen
XL
Spoelen is een manier om kunstmatig te defaeceren. De medische indicatie voor het spoelen wordt gesteld
door de kinderchirurg (hoofdbehandelaar). De WIS verpleegkundige instrueert en begeleidt de ouders
betreffende de technische handeling. In principe wordt het spoelen alleen gedaan met water of een
fysiologische zoutoplossing, maar in overleg met de kinderchirurg kan bij hardnekkige obstipatie een
toevoeging aan de spoelvloeistof worden gedaan (bijvoorbeeld dulcodruppels of glycerine) of kan er
gespoeld worden met kleanprep (poeder voor drank).
Bij rectaal spoelen wordt de darm niet alleen gespoeld, maar ook geprikkeld. Door overvulling van de darm
treedt een opgewekte reflex in de darm op. Hierdoor trekt de darm zich samen en ontledigt.
Door 1 keer per 24 tot 48 uur de darmen schoon te spoelen is het mogelijk dat de zorgvrager met
incontinentie of obstipatie 24 tot 48 uur vrij van ontlasting is.
De darm moet ongeveer 4 à 6 weken wennen aan deze procedure. Daarna zal er meestal tussentijds geen
ontlasting meer worden geproduceerd, met uitzondering van periodes met diarree.
Benodigdheden:
onderlegger of luier (bij liggend spoelen);
rectum canule of ballonkatheter bij liggend spoelen;
spoelzak of elektrische spoelpomp met conus bij zittend/op toilet spoelen;
glijmiddel, vaseline of olie;
kraanwater, zonder toevoeging van glycerine of zeep:
o
op lichaamstemperatuur, 37/38 graden;
o
maximaal 20 ml water per kilogram lichaamsgewicht per keer;
o
bij verblijf in het buitenland: het water eerst koken of gebruik water uit flessen;
maatbeker;
handschoenen;
vochtig doekje voor reiniging toiletbril;
afvalzak.
Technische handelingen:
Rectum canule/ballonkatheter:
leg het kind op de linkerzijde op een onderlegger, met de benen opgetrokken;
vet de canule/katheter in en breng deze rustig en zo hoog mogelijk in;
bij weerstand de canule iets terugtrekken en draaien (bij weerstand niet verder gaan);
gelijktijdig wat water inspuiten en de canule opvoeren zodra er geen weerstand meer te voelen is;
het water langzaam met de blaasspuit inspuiten;
de spuit afkoppelen en de ontlasting door de canule/katheter in een bekken laten leeglopen;
als er niets komt, kan de canule/katheter iets teruggehaald worden;
bovenstaande handeling blijft u herhalen totdat de spoelvloeistof helder terugkomt;
