Huisartsenbrochure anoftalmie/microftalmie

15 / 21

Anoftalmie/Microftalmie
realiseren. Verdriet, angst, jaloezie en schuldgevoelens
komen veel voor. Een open communicatie en het
bespreekbaar maken van emoties is belangrijk. Wijs op
goede (internet)informatie. Verwijs actief naar poh-ggz,
maatschappelijk werk of psychologische hulpverlening.
· · Verzekering Kinderen krijgen verschillende protheses,
omdat hun oog groeit en steeds aanpassing van de
prothese nodig is. Vanaf 18 jaar vergoedt de verzekering
nog maar 1 keer in de 2 jaar een nieuwe oogprothese. Dit
zal voor een aantal patiënten zeker niet voldoende zijn.
Overleg met de behandelend specialist en zo nodig met de
verzekering als blijkt dat er een indicatie is voor een extra
prothese. Bij een aantal patiënten, waarbij ook het ooglid
voor een deel weg is, blijft de prothese namelijk vaak niet
goed zitten en is opnieuw aanmeten van een prothese
noodzakelijk.
Klachten bij oogprothesen
Ocularisten zien dagelijks oogholtes en zijn getraind om het
onderscheid te maken tussen klachten waarbij polijsten/
vervanging/aanpassing voldoende is en klachten waar bij het
nodig is de medisch specialist of de huisarts in te schakelen.
Bij kleine problemen is de huisarts de aangewezen persoon
voor hulp en advies. De meest voorkomende problemen zijn:
· · Prikken van de ogen Dit kan voorkomen als de
oogprothese niet 100% schoon is. Adviezen hierbij:
-- prothese spoelen en afvegen met een doekje om
vastgeplakt debris te verwijderen;
-- schoon spoelen met druppeltje babyshampoo;
-- schoonmaken met contactlenzenvloeistof;
-- verwijzen naar ocularist voor het laten polijsten. Ook
kalk en zoutafzetting uit het traanvocht verdwijnt
hierbij.
· · Afscheiding uit oog(kas) Oorzaken hiervoor kunnen zijn:
-- airconditioning;
-- verblijf in stoffige ruimte;
-- wanneer prothese al lang niet gepolijst is;
-- wanneer prothese niet meer goed past.
· · Bespreek bovenstaande oorzaken en geef ook het advies
om niet iedere dag de prothese eruit te halen. Het
verwisselen kan namelijk ook irritatie van het slijmvlies
geven.
· · Pusuitvloed en rood slijmvlies duiden meestal op een
conjunctivitis en dienen behandeld te worden met een
antibioticakuur (fucidinezuur ooggel/chlooramphenicol/
tobramycine oogdruppels). Zie ook de aanbevelingen uit de
Behandel bij voorkeur in overleg met de behandelend
oogarts. Verwijs naar de oogarts bij vermoeden van een
cornea ulcus.
· · Droge ogen Bij mensen met oogprothesen kan net als bij
iedereen de productie van oogvocht wat verminderen. Ook
kunnen de slijmvliezen van de oogleden op oudere leeftijd
sneller uitdrogen. Droge oogprothesen kunnen bevochtigd
worden met een druppeltje kunsttranen of speciale
oogdruppels voor prothesedragers: povidon
20 mg/ml en carbomeergel 2 mg/g. Bij het niet kunnen
sluiten van de oogleden kan zuivere paraffine verzachting
bieden. Bevochtigers zijn in deze situatie zinloos.
· · Verlies van de conformer/prothese Als patiënt de
conformer verliest, is snelle terugplaatsing belangrijk.
Verwijs hiervoor naar de ocularist. De ocularist beschikt
over reservemodellen voor de patiënt of kan met spoed
een conformer maken. Als de patiënt de prothese verliest
terwijl er niet recent geopereerd is, dan is een mogelijke
oorzaak dat de prothese/conformer te klein is geworden.
In dat geval is een aanpassing van de prothese bij de
ocularist nodig.
· · Roteren van de prothese Aanpassing van de prothese is
nodig. Verwijs naar de ocularist.
· · Klachten over cosmetiek Aanpassing van de prothese kan
nodig zijn maar is niet altijd afdoende. De klachten kunnen
subjectief zijn. Verwijs naar de ocularist.
· · Pijn kan duiden op een hoornvliesprobleem
(epitheeldefect, cornea ulcus). Geef advies om de prothese
uit te laten en verwijs voor het achterhalen van de oorzaak
naar de behandelend oogarts. Bij kinderen kan pijn zich
ook uiten in veranderd gedrag (geïrriteerd of juist heel
stil) zonder dat ze duidelijk pijn aangeven. Wees hier bij
gedragsverandering en onbegrepen klachten alert op.
· · Plotselinge groei/zwelling in oogholte kan duiden op een
cyste. Verwijs naar de orbitaspecialist.
· · Onvoldoende meegroeien van de oogkas Verwijs naar
de behandelend orbitaspecialist of ocularist. Mogelijk is
aanpassing van de behandelmethode nodig.
13