18 / 23
Auto-immuun hepatitis
Ook na levertransplantatie kunnen gevoelens van angst
voor afstoting en voor terugkeer van de ziekte een rol
blijven spelen. Het is belangrijk hier als huisarts alert op te
zijn en hier met de patiënt over te praten. Uit onderzoek
is gebleken dat extra aandacht voor de kwaliteit van
leven nodig is, omdat er niet herkende depressies en
angsten bij patiënten met AIH aanwezig kunnen zijn. Een
behandeling kan nodig zijn. Verwijs daar waar nodig naar
psychologische hulpverlening. Zie ook de
NHG-Standaard angsten
NHG-Standaard depressie.
Cave: Depressieve klachten, angstklachten en
stemmingswisselingen kunnen bij AIH patiënten
ook een somatische oorzaak hebben. Een hepatische
encefalopathie kan hiervan de oorzaak zijn.
·
·
Uitblijvende zwangerschap
Vrouwen met AIH kunnen
niet altijd zwanger worden. Ongewenste kinderloosheid
kan psychische klachten met zich meebrengen.
·
·
Stemmingswisselingen
Prednis(ol)on kan grote invloed
hebben op de gemoedstoestand. Patiënten kunnen
milde tot wat zwaardere stemmingswisselingen ervaren
en snel emotioneel worden. Hoge doses prednis(ol)on
geven soms ernstige psychische reacties. Mensen kunnen
uitermate opgewekt zijn (euforisch), maar ook zwaar
depressief. De persoonlijkheid kan veranderen en mensen
kunnen zeer verward raken of zelfs psychotisch worden.
Daarnaast kan een gevoel van gejaagdheid of ontremdheid
ontstaan. Men kan last hebben van slapeloosheid. Door
deze stemmingswisselingen kunnen mensen zich onzeker
voelen omdat ze het gevoel hebben zichzelf niet meer in de
hand te hebben.
·
·
Gezinssituatie
Patiënten geven aan dat in de relatie
sprake kan zijn van (een gevoel van) ongelijkwaardigheid
ten opzichte van hun partner. Ook geven ze aan dat zij zich
schuldig voelen omdat ze zich de remmende factor voelen
in de gezinsdynamiek. Er is niet uitsluitend een patiënt,
er is een gezin met een chronisch ziek gezinslid. Deze
problemen kunnen in het contact met de huisarts naar
voren komen. Bied ondersteuning bij de problemen die
hierdoor ontstaan.
·
·
Cursussen
Wijs mensen met een chronische
leveraandoening die de ziekte een plaats willen
geven in hun leven, op de verschillende cursussen die
georganiseerd worden door patiëntenorganisaties en
ziekenhuizen. Voorbeelden zijn een cursus ‘Werken met
een leveraandoening’, ‘Leverziekte en studie’ of ‘Kind met
chronische ziekte’.
·
·
Naasten/mantelzorgers
De huisarts heeft ook aandacht
voor fysieke en/of emotionele uitputting van de naaste
omgeving bij (zwaarder wordende) mantelzorgtaken en
ondersteunt hierbij.
·
·
Lotgenotencontact
Contact met medepatiënten kan
worden gelegd via de besloten facebookgroep voor AIH-
patiënten van de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging
(zie
Consultatie en verwijzing).
·
·
Verzekeringen
KenniscentrumWelder kan worden
ingeschakeld voor advies over werk, uitkeringen en
verzekeringen (zie
Consultatie en verwijzing).
·
·
Voorzieningen en aanpassingen
kunnen nodig zijn,
afhankelijk van de mate van de beperkingen. Wijs
patiënten op de mogelijke vergoedingen zoals via wet
maatschappelijke ondersteuning (WMO), tegemoetkoming
onderhoudsbudget thuiswondende gehandicapte kinderen
(TOG) en het persoonsgebonden budget (PGB) en verwijs
naar instanties zoals MEE enWelder (zie
Consultatie en verwijzing ).
16