Huisartsenbrochure auto-immuun hepatitis

16 / 23

Auto-immuun hepatitis
ook in lage dosering voor overdag worden voorgeschreven
om tot rust te komen. Zie ook
· · Risico osteoporosePatiënten die langdurig prednison
slikken krijgen in de meeste gevallen osteoporoseprofylaxe.
In principe draagt de specialist zorg voor deze
profylaxe. De huisarts monitort het proces, en kan dit
in overleg met de specialist ook begeleiden. Zie
in deze brochure
en zie
en
Denk bij pijn in de rug ook aan ingezakte wervels.
· · Narcose In principe kan een patiënt met een rustige AIH
een narcose ondergaan.
· · Risico diabetes mellitus type-1 en andere auto-
immuunziekten Denk bij nieuwe klachten aan het
mogelijke risico op diabetes mellitus type-1 en andere
auto-immuunziekten.
· · Diabetes mellitus type-2Een bijwerking van de
prednisonbehandeling kan diabetes mellitus type-2 zijn.
De patiënt krijgt van de behandelend arts behandeling
in de vorm van dieet, leefstijladviezen en tabletten of
insuline. Soms is er een contra-indicatie voor tabletten,
omdat zij de lever extra belasten. De specialist schrijft dan
insuline voor. In overleg met de specialist kan de huisarts
de behandeling van de diabetes mellitus type-2 op zich
nemen. Zie ook de
· · Cystitis Zeker bij diabetes mellitus heeft de patiënt
een groter risico op het krijgen van een cystitis. Wees
hier alert op. Houd bij het voorschrijven van een
antibioticum rekening met mogelijke levertoxiciteit.
Zie ook
aandachtspunten.
· · WondgenezingMede door de medicatie (prednison) is
er soms een slechte wondgenezing. Ook treedt sneller
beschadiging op van de huid, omdat deze dunner is. Houd
de wondgenezing in de gaten.
· · Gewicht Mede door de prednison kan de patiënt
overgewicht hebben. Ook ondergewicht kan een groot
probleem zijn bij AIH-patiënten, zeker wanneer het
ziekteproces verder gevorderd is en er sprake is van
levercirrose. Dit is niet altijd goed zichtbaar, zoals bij
oedeem/ascites. Geef waar nodig voedingsadviezen en
verwijs naar de diëtist.
· · Controle gewicht en bloeddruk Prednisongebruik kan
een verhoogde bloeddruk veroorzaken. Controleer de
bloeddruk. Spreek op geleide van de gemeten bloeddruk
regelmatige controles af.
· · Controle laboratoriumwaardenBij aanvragen
laboratoriumonderzoek naar aanleiding van klachten,
eventueel ook de leverwaardes laten bepalen. Doe dit zo
nodig in overleg met de behandelend arts.
· · Coeliakie Coeliakie komt vaker voor bij AIH-patiënten.
Vraag onderzoek aan bij buikklachten die hierop zouden
kunnen wijzen.
· · Alcohol Adviseer het gebruik van alcohol te vermijden/
minimaliseren. Een zieke lever kan alcohol moeilijker
verwerken. Elke vorm van ‘secundaire beschadiging’
moet worden voorkomen. Er is hierover geen eenduidig
onderzoek of advies. Kom hierover samen met de patiënt
tot een goede en verantwoorde beslissing. In een situatie
waarin de ontsteking goed onder controle is en er
nauwelijks littekenschade in de lever aanwezig is, zou heel
matig alcohol gebruik eventueel wel kunnen, bijvoorbeeld
1 glas wijn bij het eten of soms een glas bier.
· · Antibiotica en risico op schimmelinfecties Omdat
de patiënt al immunosuppressiva gebruikt, kan bij
gebruik van antibiotica sneller een schimmelinfectie
optreden. Informeer de patiënt hierover en geef bij een
schimmelinfectie hiervoor adviezen en medicatie.
· · Vitamine-suppletie Bij leverschade en door malabsorptie
kan er tekort ontstaan van vetoplosbare vitaminen A,
D, E en K. Dit wordt eigenlijk alleen gezien als er ook
cholestase aanwezig is en daarom dus alleen bij de
overlapsyndromen.
· · Verhoogde bloedingsneiging/blauwe plekken Eventuele
verminderde opname van vitamine K kan aanleiding
geven tot een verstoorde stolling en een verhoogde
bloedingsneiging. Dit komt alleen voor bij een verder
gevorderd leverprobleem.
· · Anemie, neurologische verschijnselen en/of
spierzwakte Deze klachten kunnen het gevolg zijn van een
tekort aan vitamine B12.
· · Visusaantasting/(nacht)blindheid/huidproblemen
kunnen het gevolg zijn van een vitamine A tekort ten
gevolge van malabsorptie. Malabsorptie komt vooral bij de
overlapsyndromen voor.
· · Onbegrepen pijnklachten Soms zijn er onbegrepen
klachten van enorme pijn in de leverstreek en kunnen
patiënten zelfs niet op hun zij liggen. Onderzoek de
patiënt en beoordeel of overleg met/verwijzing naar de
specialist nodig is. Huisarts en specialist kunnen eventueel
samen beoordelen of verwijzing/opname nodig is, of
dat bijvoorbeeld pijnbestrijding gegeven kan worden.
Hierbij zal de voorgeschiedenis ook een rol spelen, omdat
sommige patiënten al eerder deze pijn ervaarden en er
tijdens eerdere opnames geen oorzaak voor deze pijn
gevonden werd. Soms is een opname onvermijdelijk en
is sterke pijnstilling nodig. De huisarts (in overleg met
de specialist) of de specialist kan, als paracetamol niet
werkt, tramadol of zelfs morfine voorschrijven. Blijf alert
op mogelijke andere aandoeningen die niets met het
oorspronkelijke leverprobleem te maken hebben.
· · Controles oogarts Monitor of de patiënt controles
heeft bij de oogarts (1 keer per jaar). Zowel prednison als
budesonide hebben invloed op de ogen.
· · Beweging en fysiotherapie Bewegen is goed om in betere
conditie te komen en osteoporose tegen te gaan. Stimuleer
de patiënt om een half uur per dag te bewegen. Soms
is dit slecht op te brengen voor de patiënt. Sporten met
begeleiding van een fysiotherapeut (fysiosport) kan dan
een oplossing zijn.
14