36 / 106
36
Tabel 4. Mogelijke gevolgen van zichtproblemen.
2.7.5 Psychosociale gevolgen van chronische pijn
Chronische pijn heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van patiënten [66]. Veel patiënten met
chronische pijn rapporteren dat ze niet langer in staat zijn om deel te nemen aan belangrijke activiteiten,
zoals huishoudelijk werk, betaald werk en het onderhouden van relaties met familie en vrienden. Met name
deze negatieve gevolgen van de pijn zorgen ervoor dat veel patiënten te maken krijgen met gevoelens van
somberheid, boosheid en angst. Gedachten van bedreiging lijken hierbij een belangrijke rol te spelen [67].
Wanneer patiënten de pijn als bedreigend ervaren, hebben ze de neiging om hun aandacht te richten op
interne prikkels die kunnen wijzen op pijn. Deze verhoogde aandacht kan vervolgens leiden tot een
versterkte waarneming van deze pijnprikkels en eventueel vermijding van activiteiten. Vermijding van
activiteiten leidt tot een verminderde conditie, waardoor de gevoeligheid voor pijn toeneemt. Uiteindelijk
ontstaat een vicieuze cirkel van verminderde activiteit, aandacht voor de pijn, beperkingen en negatieve
emoties. De diverse cognitief/emotionele-, gedragsmatige en sociale gevolgen van chronische pijn zijn in
tabel 5 op pagin
a 37samengevat.
Zichtproblemen
Lichaamelijke gevolgen
vermoeidheid
hoofdpijn / (duizeligheid)
moelijk bewegen (in onbekende ruimtes / bij schemer)
symptomen van stress
Cognitieve- en emotionele gevolgenangst
paniek
communicatieproblemen
depressie
onzekerheid
frustratie / teleurstelling
Gedragsmatige gevolgen vermijdingsgedrag (menigten)
over- of onderpresentatie van de klacht
passieve levensstijl
Sociale gevolgen
verliezen van betaald werk
relatieproblematiek
sociaal isolement
problemen met verzekeringen