33
Tabel 1. Mogelijke gevolgen van gehoorproblemen.
De negatieve cognitieve en emotionele gevolgen kunnen versterkt worden door factoren, zoals het verliezen
van betaald werk en relatieproblemen [60]. Dit kan, samen met de communicatieve problemen, leiden tot
sociaal isolement. Het ontwijken van mensen, vooral van menigten, komt vaak voor bij mensen met NF2.
Hoortoestellen of gehoorimplantaten (zi
e 4.5.2.4 Klachten en complicaties bij NF2 ), maar ook diverse
psychologische trainingen en begeleidingstrajecten kunnen de problemen vaak verminderen (zi
e 4.5.2.5 Psychosociale gevolgen van de klachten en complicaties ).
2.7.2 Psychosociale gevolgen van facialisparese
Facialisparese is een andere aangrijpende complicatie van de aandoening (zelden) of chirurgische ingreep
(vaak). Een scheef gezicht en/of een hangende mondhoek veroorzaken schaamte en een verminderd gevoel
van eigenwaarde (zie tabel 2 op pagin
a 34 )In de literatuur is een opmerkelijke consensus over de problemen
bij volwassenen, jongeren en kinderen met een zichtbare aandoening gerapporteerd [65]. Ontevredenheid
met het uiterlijk en lage zelfwaardering hangen sterk met elkaar samen en zijn een risicofactor voor het
ontwikkelen van negatieve emoties, dysfunctionele gedachtenprocessen en gedragsproblemen (zie tabel 2
op pagin
a 34 ).
Daarnaast melden patiënten ook problemen in de communicatie, omdat zij door facialisparese minder in
staat zijn om verstaanbaar te praten. Hetzelfde geldt voor het feit dat ze minder emoties kunnen tonen met
hun gezicht. Gezichtsherstellende operaties (zenuwtransplantatie) kunnen deze problemen vaak
verminderen (zi
e 4.5.2.4 Klachten en complicaties bij NF2 ). Diverse psychologische behandelmethoden
Gehoorverlies/oorsuizen
Lichaamelijke gevolgen
hoofdpijn
vermoeidheid
symptomen van stress
Cognitieve- en emotionele gevolgen angst (voor stilte/geluid)
paniek
communicatieproblemen
gevoel van controleverlies
concentratieproblemen
depressie
machteloosheid
onvoorspelbaarheid klachtenpatroon
onzekerheid
gevoel van falen
frustratie / teleurstelling
Gedragsmatige gevolgen
vermijdingsgedrag (menigten)
over- of onderpresentatie van de klacht
passieve levensstijl
Sociale gevolgen
verliezen van betaald werk
relatieproblematiek
sociaal isolement
problemen met verzekeringen