Huisartsenbrochure Sarcoïdose

7 / 23

Sarcoïdose
Symptomen
Het klinisch beeld van de ziekte hangt af van de etniciteit,
duur van de ziekte, lokalisatie en uitgebreidheid. Het
klachtenpatroon kan zeer divers zijn, maar er is vooral
vermoeidheid. De klachten van sarcoïdose in een specifiek
orgaan variëren in frequentie. Vaak staan longklachten op de
voorgrond (zie Figuur 1. Klachten van sarcoïdose).
Figuur 1. Klachten van sarcoïdose. Bron
Algemene symptomen
· · Vermoeidheid/algehele malaise Naast orgaan-
gerelateerde klachten meldt een groot deel van de
patiënten vermoeidheid als één van de belangrijkste
klachten (30-90%). Patiënten beschrijven deze
vermoeidheid/algehele malaise vaak als ‘griep’. De
vermoeidheid is vaak ernstig en invaliderend en beïnvloedt
in belangrijke mate de kwaliteit van leven.6,7 De moeheid
kan verschillende oorzaken hebben, onder andere:
-- door sarcoïdose zelf: kortademigheid, hartfalen,
neuropathie, myopathie;
-- gevolgen van sarcoïdose: anemie (splenomegalie),
slaapapneu, schildklierprobleem, diabetes;
-- bijwerking medicatie ( prednison).7
Er bestaat een discongruentie tussen de klinisch te
meten ziekteactiviteit en de vermoeidheid/ algemene
malaise. Deze klachten kunnen nog jaren voortduren
bij een ‘genezen’ aandoening. Met name in geval
van arbeidsongeschiktheid is dit een belangrijk item
(zie
.
· · Pijn Naast neuropathische pijn (zie
en gewrichtspijn (zie
) kunnen patiënten ook last
hebben van onder andere spierpijn, thoracale pijn en
kapselprikkeling van de milt.7
· · Temperatuurverhoging De lichaamstemperatuur kan
verhoogd zijn: vaak is deze subfebriel, maar tot 400C komt
voor.
· · Slaapproblemen/OSAS Veel patiënten met sarcoïdose
hebben last van slaapproblemen met moeheid tot gevolg.
Meerdere factoren kunnen een rol spelen. Bijvoorbeeld
bij het gebruik van prednison in hoge dosering kan
slapeloosheid vóórkomen.
Spierzwakte van de ademhalingsspieren (door
sarcoïdose) kan aanleiding geven tot OSAS (obstructief
slaapapneusyndroom). Als moeheid niet overgaat, kan
OSAS een mogelijke oorzaak zijn. OSAS komt veel vaker
voor bij sarcoïdosepatiënten (20%) dan bij mensen zonder
sarcoïdose (3%) (zie
. 7
· · Andere algemene klachten Sommige klachten lijken
geen direct verband te houden met de plaats waar de
granulomen zich bevinden. De oorzaak is vaak niet bekend.
Naast bovengenoemde algemene klachten komen klachten
voor als gewichtsverlies, duizeligheid, nachtzweten,
concentratieproblemen en geheugenverlies.30
Orgaangerelateerde klachten
· · Longklachten Bij ongeveer 90% van de patiënten zijn de
longen aangedaan.7,19
De meest voorkomende klachten zijn:
-- klachten van bronchiale hyperreactiviteit (NB dit is vaak
de enige klacht);
-- kortademigheid;
-- droge kriebelhoest;
-- thoracale pijn.
Minder vaak komen pleuravocht, chylothorax
(lymfevloeistof in de pleuraruimte) en/of pneumothorax
voor. Andere röntgenafwijkingen zijn pleurale
verbredingen, verkalking van de lymfeklieren en/of
holtevorming in de long. Hemoptoë komt juist bijna nooit
voor.
De granulomen in de longen kunnen tot fibrose leiden.
Alle soorten longfunctiestoornissen komen voor bij
longsarcoïdose: een restrictieve en/of een obstructieve
en/of een diffusiestoornis. Aanvankelijk kan de longfunctie
normaal zijn.
Zuurstoftekort kan ontstaan door:
-- verminderde diffusiecapaciteit;
-- verminderde spierkracht van de ademhalingsspieren;
-- toegenomen zuurstofconsumptie bij actieve
ontstekingen (toegenomen ruststofwisseling).7
· · Huidklachten 25% van de patiënten heeft huidklachten:
--Erythema NodosumDit zijn zwellingen en noduli op
de voorkant van de onderbenen. De laesies zijn rood,
opgeheven en zacht. De huidlaesies veranderen steeds.
De enkels zijn rood en pijnlijk gezwollen. Erythema
nodosum gaat meestal na zes tot acht weken over.
5
minder vaak vaak
vermoeidheid
kortademigheid
hoesten
gewrichtsklachten
spierpijn
koorts
oogproblemen
huidletsel
hoofdpijn
gewichtsverlies
duizeligheid
neerslachtigheid
slaapproblemen
droge mond
hartklachten