13 / 25
syndroom van Turner
11
·
·
Operatieve correcties uiterlijke kenmerken
Een aantal
uiterlijke kenmerken, zoals bijvoorbeeld de overtollige
nekplooien, is operatief te corrigeren. Helaas ontstaan bij
vrouwen met SvT vaak brede littekens. Er bestaat geen
verband tussen de mate van uiterlijke kenmerken en
kwaliteit van leven.
·
·
Orthopedische behandelingen
--
Kyphose/scoliose
De huisarts of kinderarts verwijst naar
een kinderorthopeed bij een:
·
·
positieve buktest volgens Adams (wijst op scoliose);
·
·
vermoeden van een lumbale deviatie/torsie/verstreken
lordose.
De orthopeed behandelt afwijkingen van de ruggengraat
bij meisjes met SvT soms door het laten dragen van
een brace of gipskorset en/of spierversterkende oefen-
therapie. Bij ernstige scoliose is soms operatief ingrijpen
nodig.
--
Bovenste extremiteit
Cubitus valgus en Madelungse
deformiteit komen veel voor bij SvT. De huisarts of de
behandelend arts verwijst de patiënt alleen naar de
(kinder)orthopedisch chirurg bij functionele klachten
en/of prikkeling van de n.ulnaris. De orthopeed stelt
een behandeling voor op geleide van de klachten. Deze
behandeling bestaat uit fysiotherapie of operatief
ingrijpen.
--
Heupen
·
·
Epifysiolysis capitis femoris
is een zeldzame
complicatie van groeihormoontherapie. Bij meisjes die
mank lopen of klagen over pijn in heup of knie moet
aan deze diagnose gedacht worden. Een afglijdende
heup wordt standaard operatief behandeld
(schroeffixatie-operatie).
·
·
Vanwege een
verhoogd risico op heupdysplasie
wordt
een eenmalige echo op de leeftijd van 3 maanden
aangeraden. Als er sprake is van heupdysplasie bestaat
de therapie bij zuigelingen uit een spreidbroek/
bandage. Bij oudere kinderen is soms operatief
ingrijpen nodig.
--
Knieën
Genua valga door prominerende mediale
femur- en tibiacondylen kunnen optreden. Er kunnen
exostosen voorkomen aan de mediale zijden van de
metafysen. De huisarts of behandelend arts verwijst
de patiënt alleen bij klachten. De orthopeed probeert
met fysiotherapie of operatief ingrijpen de klachten te
verminderen.
--
Voeten
Korte vierde metatarsalia geven meestal geen
functionele klachten maar kunnen wel esthetische
bezwaren opleveren. De regievoerend arts/orthopeed
overlegt met meisje/vrouwmet SvT over het wel of niet
operatief ingrijpen.
Begeleiden en stimulerenmotorische, psychosociale
en cognitieve ontwikkeling
·
·
Motorische ontwikkeling
-- Op jonge leeftijd regelmatige controles motorische
ontwikkeling door de kinderfysiotherapeut, jeugdarts
en de kinderarts, met alertheid op atypische motorische
ontwikkeling.
-- Anticiperende voorlichting aan ouders over de mogelijke
motorische problematiek en fysiotherapeutische
behandelingsmogelijkheden.
-- Uitgebreid onderzoek naar motorische ontwikkeling
bij kinderen op jonge leeftijd en op 6- en 12-jarige
leeftijd door een ervaren kinderfysiotherapeut.
Evaluatie door een kinderfysiotherapeut behoort tot de
standaard follow-up. Uitgebreidere begeleiding door de
kinderfysiotherapeut is geïndiceerd bij achterlopende
motorische ontwikkeling of problemen met de grove of
fijne motoriek.
-- Bij motorische problemen kan Motorische Remedial
Teaching (MRT) zinvol zijn.
-- Kinderfysiotherapeutische begeleiding kan naast
verbeteren van de motoriek, helpen bij:
·
·
het stimuleren van een actieve leefstijl om
gezondheidsrisico’s zo klein mogelijk te houden;
·
·
de keuze voor de meest geschikte sporten;
·
·
inzichten voor leerkrachten, gymleraren en
sporttrainers in:
-- de specifieke tekorten in motorische en
psychomotorische vaardigheden van hun pupillen;
-- de eisen die gesteld kunnen worden;
·
·
het verstrekken van tips voor het aanleren van
sportieve vaardigheden;
·
·
het aanleren van complexe motorische handelingen
(bijvoorbeeld fietsen, zwemmen en autorijden).
·
·
Taalspraakontwikkeling
Kinderlogopedie bij taalspraak-
problemen. Soms hebben kinderen al logopedie in
verband met voedingsproblemen. Altijd eerst het gehoor
inventariseren.
·
·
Psychosociale ontwikkeling
-- Bij vermoeden van de aanwezigheid van emotionele
en gedragsproblemen deze laten objectiveren door een
psycholoog.
-- Denk bij psychische klachten ook aan overbelasting. Door
het verbaal sterk zijn, verwacht de omgeving vaak dat
meisjes/vrouwen met SvT een aantal dingen goed aan-
kunnen. Zij vinden het vaak moeilijk grenzen te stellen,
en willen niet onder doen voor anderen. Dit ‘op hun
tenen lopen’ kost veel energie en kan tot overbelasting
leiden. Kijk bij overbelasting eerst naar de oorzaak en
zoek met meisje/vrouwmet SvT naar een oplossing. Zo
nodig doorverwijzen naar een psycholoog of pedagoog
met kennis van de problematiek bij
meisjes/vrouwen met SvT.