12 / 25
46,XY DSD: 5
α
-reductase-2-deficiëntie
10
S
ymptomen
·
·
Diagnose
Bij de geboorte kan er sprake zijn van een
vrouwelijk fenotype of een ambigu genitaal. Als de
pasgeborene een vrouwelijk geslacht heeft en de diagnose
niet bij de geboorte wordt gesteld, komt de diagnose
meestal pas in de puberteit aan het licht wanneer er sprake
blijkt van een progressieve clitoromegalie, hirsutisme en
primaire amenorroe. Ook virilisatie kan in de puberteit
aanleiding zijn voor nader onderzoek.
·
·
Externe genitalia
Afhankelijk van de mate van deficiëntie
kunnen de uiterlijke geslachtskenmerken variëren van
volledig vrouwelijk, met of zonder clitoromegalie tot
mannelijk met een micropenis met hypospadie.
1
·
·
Interne genitalia
Mensen met 5
α
-reductase-2-deficiëntie
hebben mannelijke interne genitalia. De testes kunnen
inguinaal gepositioneerd zijn en er kan sprake zijn van een
normale of gereduceerde spermatogenese. Mogelijk is er
een hypoplastische prostaat. Uterus en tubae zijn afwezig.
·
·
Endocrien
De volgende bevindingen bij bloedonderzoek
passen bij 5
α
-reductase-2-deficiënties:
-- testosteron normaal/verhoogd;
-- DHT laag;
-- testosteron/DHT-ratio verhoogd;
-- AMH normaal (46,XY-referentie).
·
·
Overig
Er is weinig tot geen gezichts- en lichaamsbeharing
en geen acne.
14
·
·
Puberteit
Door het aanwezige testosteron treedt in de
puberteit virilisatie op, omdat omzetting naar DHT kan
plaatsvinden via andere iso-ezymen. Virilisatie kan zich
uiten in toename van de spiermassa en verlaging van
de stem. Er is ontwikkeling van pubisbeharing en een
groeispurt. Er vindt geen significante borstontwikkeling
plaats.
·
·
Gender
De meeste kinderen krijgen een vrouwelijke
geslachtstoewijzing vanwege de beperkte virilisatie van
de externe genitalia. Er bestaat een aanzienlijke kans dat
adolescenten onder invloed van testosteron in de puberteit
een mannelijke genderidentiteit ontwikkelen, indien er
geen gonadectomie heeft plaatsgevonden.
14
5
α
-reductase-2-deficiëntie (5
α
-RD-2)
E
nkele feiten
Vóórkomen
·
·
Prevalentie
Hierover zijn geen betrouwbare cijfers bekend
omdat het gaat om een zeer zeldzame conditie.
·
·
Etiologie
Bij deze variant bestaat er een deficiëntie in het
enzym 5
α
-reductase-2 dat nodig is voor de omzetting van
testosteron in dihydrotestosteron. Androgeenreceptoren zijn
gevoeliger voor dihydrotestosteron dan voor testosteron.
Dihydrotestosteron is nodig voor de masculinisatie van
de externe genitalia en de ontwikkeling van de prostaat.
De oorzaak is een mutatie in het
SRD5A2-
gen dat codeert
voor het enzym 5
α
-reductase-2. De testiculaire functie
is dus niet gestoord en de individuen maken normale
hoeveelheden testosteron. Tijdens de puberteit wordt
testosteron wel omgezet in DHT omdat andere iso-enzymen
van 5
α
-reductase aanwezig zijn.
·
·
Erfelijkheid
Autosomaal recessief. Indien beide ouders
drager zijn, is de kans op een aangedaan kind 25%.