47
Motorische problemen
Zowel een houterige en onhandige grove motoriek, als een beperkte fijne motoriek komen veel voor bij
kinderen met NF1 [82]. 40% van de kinderen met NF1 krijgt remediale hulp om hun motorische
vaardigheden op school te verbeteren [129]. Meer dan de helft van de kinderen heeft schrijfproblemen
[130]. De presentatie past meestal binnen het spectrum van developmental coordination disorder
14
. Daarbij
is vaak hypermobiliteit, verminderde spierkracht en bot- en spieropbouw aanwezig, welke de problemen
kunnen versterken [131][132].
Klachten en behandeling
De combinatie van een slechte coördinatie en slappe spieren leidt vaak tot snel vallen, onhandig zijn,
maar ook tot schrijfproblemen. Behandelingen worden in de vorm van fysiotherapie, oefentherapie
(Cesar) of ergotherapie gegeven, waarbij het verstandig is om duidelijk haalbare doelen te
formuleren. Cluster 3 onderwijs en/of mytylonderwijs kan geïndiceerd zijn bij achterstand in
motorische vaardigheden.
Slaapproblemen
Kinderen en volwassenen met NF1 rapporteren frequent slaapproblemen (bron: Achterbanraadpleging). Bij
kinderen wordt een prevalentie van 13-86% gerapporteerd in vergelijking met 11-37% in de gewone
bevolking [133]. Volwassenen studies rapporteren slaapproblemen tot 69% en 21% overmatige slaperigheid
overdag [134]. Het betreft vaak moeite met inslapen en doorslapen; waarschijnlijk berust dit op een
verminderde melatonine excretie. De slaapstoornissen beïnvloeden school- en/of werkprestaties, geheugen
en cognitie.
Klachten en behandeling
Moeite met inslapen en doorslapen, concentratieproblemen, vermoeidheid. Naast maatregelen met
betrekking tot een betere slaaphygiëne kan behandeling met melatonine een goed effect hebben
[11].
Cognitieve- en gedragsproblemen
Onder dit neurologische domein vallen IQ, spraak-en taalproblemen, diverse niet specifieke en specifieke
leer- en geheugenproblemen, executieve functiestoornissen, aandachts- en gedragsproblemen [82].
Diagnostiek en ondersteuning bij cognitieve en gedragsproblemen komen na de opsomming van de diverse
kenmerken aan bod.
14
Gebaseerd op bevindingen van dr. A. Rietman (artikel in voorbereiding)