49 / 113
49
Aandacht- en gedragsproblemen
Ongeveer 60% van de kinderen met NF1 heeft concentratieproblemen, waarvan ongeveer 38% ook druk
gedrag of impulsiviteit vertoont en voldoet aan de criteria van ADHD [130]. Symptomen van ADHD kunnen
blijven bestaan op volwassen leeftijd en uiten zich op vergelijkbare manier als bij volwassenen met ADHD
zonder NF1 [140]. Ook kunnen deze problemen vóórkomen in het kader van een autisme spectrum stoornis.
Behandeling
De behandeling van de specifieke gedragsproblemen bij NF1 is niet anders dan bij mensen zonder
NF1 en gebeurt bij kinderen en jeugdigen volgens de multidisciplinaire richtlijn ADHD [141]. Bij
kinderen met gedragsproblemen kan gedragstherapie of een andere vorm van pedagogische of
psychologische ondersteuning ook hulp bieden. Omdat bij gedragsproblemen het gehele gezin
betrokken is, kan ouderbegeleiding of gezinsondersteuning nodig zijn [138]. Belangrijk is om
rekening te houden met het risico van psychofarmaca bij bestaand glaucoom.
Ongeveer 45% van de kinderen met NF1 laat kenmerken van autisme spectrum stoornissen (ASS) zien,
waarvan ongeveer 25% voldoet aan de diagnostische criteria van ASS [142]. Behandeling gebeurt volgens de
multidisciplinaire richtlijn diagnostiek en behandeling autismespectrumstoornissen bij kinderen en jeugdigen
[143] en bij volwassenen volgens de multidisciplinaire richtlijn behandeling autismespectrumstoornissen bij
volwassenen [144]
Schools leren
NF1 heeft duidelijk effect op schoolprestaties [129]. Schattingen van de frequentie van leerproblemen lopen
uiteen van 30-65% van de kinderen met NF1 [137]. De helft ervan heeft zogenaamde specifieke
leerproblemen, d.w.z. dat een kind specifiek op één (of een paar) vlakken veel lager presteert dan verwacht
op grond van zijn/haar intelligentie, bijvoorbeeld alleen bij spelling of bij rekenen. Bijvoorbeeld dyslexie
komt vaker voor bij kinderen met NF1 [145].
Een aantal factoren kunnen de leerprestaties negatief beïnvloeden:
Lager IQ dan gemiddeld.
Concentratieproblemen en beweeglijkheid, al dan niet in de vorm van ADHD, hebben een negatieve
invloed op de leerprestaties.
Dyslexie veroorzaakt lees- en spellingsproblemen, ook andere leerproblemen kunnen een nadelige
rol hebben bij het leren (problemen met rekenen).
Een zwak werkgeheugen kan ervoor zorgen dat kinderen onder andere moeite hebben met
begrijpend lezen.
Een gebrekkig visueel-ruimtelijk inzicht kan rekenproblemen veroorzaken (geometrie, visuele
voorstelling van getallen en informatie halen uit plaatjessommen is moeilijk).
Verminderde controlefuncties kunnen tot problemen leiden in de klas: het gebrek aan cognitieve
flexibiliteit, een rigide leerstijl kunnen ervoor zorgen dat kinderen met NF1 veranderingen moeilijk
kunnen accepteren en zich daar moeilijk aan aanpassen. Afwijken van de routine door de leerkracht
kan ook angstklachten veroorzaken. Daarnaast kan het moeilijk zijn voor kinderen met verminderde
controlefuncties om te beginnen en eindigen met een opdracht, en de tijd in de gaten te houden
[137].