22
INLEIDING DHR. HENK BELTMAN
Dhr. Henk Beltman is kennismakelaar van het programma Aandacht voor Iedereen.
Presentatie beschikbaar.
HET PROGRAMMA ‘AANDACHT VOOR IEDEREEN’
Het programma ‘Aandacht voor iedereen’ is een programma van de landelijke organisaties CG-Raad, CSO, Koepel Wmo-raden,
LPGGZ, Mezzo, NPCF, Oogvereniging, Per Saldo, Platform VG, VCP en Zorgbelang Nederland. Doel ervan is om leden van Wmo-
raden en belangenbehartigers te informeren over de transitie van de AWBZ-begeleiding en hen te adviseren over hun rol
daarbij. Ook monitort het programma de gevolgen van deze verandering voor cliënten en mantelzorgers. Belangenbehartigers
en Wmo-raden kunnen zo hun krachten bundelen in het gesprek met gemeenten. Zie
.
TRENDS
In de ‘participatiesamenleving’ krijgt de burger ruimte zelf initiatieven te nemen. De overheid biedt een vangnet voor de meest
kwetsbare burgers. Voor de politiek gaat deze trend samen met de beperking van overheidsuitgaven, beperken van de AWBZ
en overhevelen van taken naar de gemeenten. Belangrijk in dit verband is dat de staatssecretaris van VWS verwacht dat de
Nederlandse ratificatie van het VN Verdrag inzake de rechten van personen met een Handicap, die medio 2015 wordt verwacht,
een belangrijke bijdrage levert aan de doelstellingen van de vernieuwing van de langdurige zorg.
WETTELIJKE ONTWIKKELINGEN
Er komt veel nieuwe wetgeving aan, waarin vooral de institutionele zorg wordt afgebouwd. Per 1 januari 2015 gaat het om de
Jeugdwet, de Participatiewet, de Wmo en de Wet langdurige zorg (Wlz) die dan de
AWBZ gaat vervangen. Veranderingen t.o.v. de AWBZ zijn: beperking tot intensieve 24-uurszorg; ondersteuning en participatie
naar de Wmo; genezing, behandeling en verpleging naar de
Zorgverzekeringswet (ZvW). Doel van de Wlz is dat ouderen en mensen met
verstandelijke, lichamelijke en/of zintuiglijke beperkingen, passende zorg
krijgen met aandacht voor het individuele welzijn. Volgens VWS kunnen
bewoners van instellingen straks concrete afspraken in het zorgplan
opnemen over de inrichting van het dagelijks leven. Zorgzwaartepakketten
worden afgeschaft of worden overgeheveld naar de ZvW. Mensen hebben
straks via deze nieuwe aanspraak recht op verpleging en verzorging in
samenhang vanuit de Zvw, waardoor de samenwerking tussen huisartsen
en wijkverpleegkundigen zou worden versterkt en men langer thuis kan
blijven. De gemeenten krijgen middelen voor sociale wijkteams,
wijkverpleegkundigen en cliëntondersteuning.
GEVOLGEN VAN DECENTRALISATIE
Voor alle partijen betekent deze decentralisatie een grote verandering. Cliënten krijgen minder rechten en meer eigen
verantwoordelijkheden met de nadruk op zelfregie en zelfredzaamheid. De gemeenten krijgen een sturende rol waarbij het
inkoopbeleid cruciaal is. De zorginstellingen komen in een onzekere positie; zij moeten zich herpositioneren.
AANBEVELINGEN AAN DE GEMEENTEN
‘Aandacht voor iedereen’ heeft elf aandachtspunten opgesteld die patiënten- en cliëntenorganisaties kunnen gebruiken bij
hun meningsvorming. Ondersteuning van individuele cliënten:
1.
Ga uit van de zelfregie van cliënten en versterk hun vaardigheden om dat te realiseren.
2.
Versterk de positie van de cliënt bij het keukentafelgesprek.
3.
Ondersteun mantelzorgers met zorgvuldig maatwerk.
4.
Zorg dat er een goede bemiddelings- of klachtenregeling komt.
Inspraak en initiatieven van cliënten en burgers:
5.
Ontwikkel een visie op cliënten- en burgerparticipatie.
6.
Betrek Wmo-raden en cliëntenorganisaties bij de decentralisaties.
7.
Informeer en betrek cliënten en burgers over de gevolgen van de decentralisaties.
8.
Biedt ruimte aan en faciliteer burgerinitiatieven.
Kwaliteit en inhoud van gemeentelijk beleid:
9.
Neem kwaliteitscriteria vanuit cliëntenperspectief mee in het inkoopbeleid.
10.
Betrek de implementatie van het VN-verdrag (toets beleidsvoornemens vooraf aan het verdrag; betrek organisaties
van mensen met een beperking bij relevante beleidsvoornemens; stel eisen aan instellingen).
11.
Monitor de uitvoering van de transities en transformatie vanuit het perspectief van de cliënt.
