29
Verzekeraars, onderzoekers en beleidsmakers zien gezondheid vooral als lichaamsfuncties. Voor patiënten bestaat gezondheid
uit veel meer dimensies: niet alleen lichaamsfuncties, maar ook dagelijks functioneren, sociaal-maatschappelijke participatie,
mentale functies en beleving, spirituele dimensie, kwaliteit van leven.
ZORGKOSTEN EN ZORGVRAAG
Zorgkostenstijging is van alle jaren, maar door afvlakkende economische groei
is extra waakzaamheid geboden. In 2009 begon een krimp van de economie
terwijl de zorguitgaven blijven stijgen. Er is sprake van een stijgende zorgvraag
door de vergrijzing. Al 4,5 miljoen mensen hebben een chronische ziekte,
waarvan 1,3 miljoen meerdere aandoeningen tegelijkertijd (multimorbiditeit).
Zonder ingrijpen zullen de premies voor consumenten en werkgevers in het
jaar 2030 tenminste verdubbeld zijn. Gebrekkige transparantie in kwaliteit en
uitkomsten (slechts ca. 6% van de zorg is transparant) belemmert de
kostenbeheersing. Om doelmatig met beperkte middelen te kunnen omgaan,
hebben verzekeraars veel data nodig. De focus op kwaliteit leidt tot lagere
kosten.
ANDERE BELANGRIJKE VRAAGSTUKKEN DIE EEN OPLOSSING VRAGEN
Vertrouwen tussen partijen in de ‘gezondheidszorgmarkt’.
Samenwerking tussen alle actoren die voor de patiënt tot daadwerkelijke toegevoegde waarde leidt.
Ontbreken van een heldere gemeenschappelijke maatschappelijke agenda op doelmatigheid.
Hoe komen we van een verrichtingen-financiering naar output (toegevoegde waarde ) financiering?
Onvoldoende ‘patient compliance’ (lifestyle, therapietrouw).
Te grote bandbreedte in normstelling met als gevolg een veel te grote, voor de burger niet te begrijpen, praktijkvariatie.
Ontbreken van een instrumentarium om tot goed zelfmanagement te komen.
ZORGINKOOP
De zorgverzekeraars proberen aan de oplossing van deze vraagstukken te werken door bij te dragen aan de beheersing van de
zorgkosten en het stimuleren van kwaliteit en doelmatigheid van de zorg door effectieve samenwerking tussen zorgaanbieders.
De prestaties van de aanbieder worden daartoe meer transparant gemaakt. Kwaliteitsnormen (zorgstandaarden) worden meer
gericht op kwaliteit van leven. Daarom moet een omslag van volume/ tarief- naar outcome / resultaatfinanciering plaatsvinden.
Een focus op kosten leidt tot lage kwaliteit, een focus op kwaliteit moet leiden tot lagere kosten.
Inmiddels zijn door de zorgverzekeraars voor een groot aantal aandoeningen projecten gestart om de kwaliteit van zorg in kaart
te brengen. Tussen de slechtste en de beste zorgaanbieder zijn er grote verschillen. De verzamelde gegevens worden gebruikt
voor het vaststellen van het ZorgInkoopPakket dat is gebaseerd op kwaliteit, betaalbaarheid èn betrokkenheid van klanten. Voor
het inkoopbeleid van 2014 is de aansluiting tussen 0
e
, 1
e
en 2
e
lijn (ketenzorg) een belangrijk onderdeel. De “Patient-journey” is
leidend, er is veel aandacht voor zelfmanagement.
ZORG BINNEN BEREIK & WE HELPEN
Een van de initiatieven van Achmea is te zien op de website Zorg Binnen Bereik (ZBB). ZBB werkt voor mensen met een
chronische ziekte. Het stimuleert Zorg op afstand (bijvoorbeeld telemonitoring en e-health) met het oog op een betere
toegankelijkheid van de gezondheidszorg en een hogere kwaliteit van leven voor chronisch zieke patiënten. Een ander initiatief
is WeHelpen, met als doel: het helpen van elkaar om e.e.a. zo gemakkelijk mogelijk te maken, zodat dat weer vanzelfsprekend
wordt. Het is opgezet als een marktplaats met slimme functies voor het vinden en verbinden, organiseren en delen van hulp,
aangevuld met gerichte informatie aan hulpverleners en hulpbehoevenden. De hulp wordt beloond met credits, die gedoneerd
kunnen worden aan een ander of aan het WeHelpen-fonds. Men kan zelf de hulp rondom een persoon (zichzelf of een ander)
gemakkelijk organiseren. Men creëert een groep rondom zichzelf of een ander en deelt met elkaar een agenda, logboek en
notitiepagina's. Hulpvragen kan men stellen aan de hele groep of aan specifieke personen binnen de groep.
KWALITEITSPROGRAMMA
Zorgverzekeraars willen nadrukkelijker invulling geven aan de kwaliteitsverbetering van de zorg. Randvoorwaarde daarbij is dat
zorgverzekeraars inzicht hebben in de toegevoegde waarde van de geleverde zorgproducten. Daartoe dient de informatie iets
te zeggen over de medisch inhoudelijke kwaliteit, klantgerichtheid en/of doelmatigheid. Cruciaal daarbij is eenheid van taal.
De declaratiedatabase biedt veel aanknopingspunten voor kwaliteit, maar gebleken is dat de rol voor het ontwikkelen van
kwaliteitsinformatie nog niet gezamenlijk goed wordt opgepakt. Om hun regierol goed te kunnen invullen, hebben
zorgverzekeraars de handen ineen geslagen om gezamenlijk eenduidige kwaliteitsinformatie te ontwikkelen die betrekking heeft
op specifieke zorg gerelateerde aandoeningen en bij voorkeur gericht is op de uitkomst van het gehele zorgproces en de waarde
daarvan voor de patiënt. Bij de zorg voor zeldzame aandoeningen zijn vaak veel hulpverleners betrokken. Er is grote behoefte
aan coördinatie van zorg en aan expertisecentra, omdat de kennis over de aandoening vaak beperkt is.
