NIPT ook na '23 beschikbaar?
27-04-2020
De VSOP heeft input gegeven op de uitvoeringstoets over de haalbaarheid en randvoorwaarden van de implementatie van de NIPT in het reguliere screeningsprogramma. In haar brief heeft de VSOP het belang benadrukt voor de doelstelling van het programma screening op down-, edwards- en patausyndroom. Zwangeren en hun partner indien ze dit wensen, tijdig informeren, zodat zij een keuze kunnen maken uit verschillende handelingsopties.
De VSOP vraagt ook aandacht voor de ervaringen van zwangere vrouwen gezien de vele ontwikkelingen aan het begin van de zwangerschap en ook het monitoren daarvan. Belangrijk bij de implementatie van de NIPT in het reguliere programma is hoe de NIPT zich verhoudt tot andere nieuwe ontwikkelingen, zoals de 13wekenecho en de termijnecho. Ook het kostenaspect van de verschillende vormen van screening is daarbij van belang. Terwijl de 13wekenecho waarschijnlijk wordt vergoed, geldt voor de NIPT een eigen betaling door de zwangere vrouw. De VSOP hecht grote waarde aan de toegankelijkheid van de NIPT voor alle Nederlandse vrouwen, ongeacht hun financiële draagkracht.
Vanaf april 2023 stopt de NIPT in onderzoeksetting en moet deze zijn overgenomen in het reguliere screeningsprogramma. Zonder besluitvorming bestaat de kans dat er vanaf april 2023 geen screeningsaanbod op down-, edwards-, en patausyndroom beschikbaar is voor zwangeren die dat wensen. De VSOP hoopt dat deze situatie niet zal ontstaan en dat de NIPT voor april 2023 wordt overgenomen in het reguliere screeningsprogramma.
Deze uitvoeringstoets is verricht in opdracht van het ministerie van VWS door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) – Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB). Deze laat zien dat implementatie van de NIPT in het landelijke screeningsprogramma mogelijk is. Onder de betrokken partijen is voldoende draagvlak voor deze implementatie. Met deze toets wordt inzicht gegeven in hoeverre het wenselijk is in de toekomst de combinatietest beschikbaar te blijven stellen naast de NIPT. Mede op basis van de uitvoeringstoets neemt de minister van VWS een besluit over de implementatie van de NIPT.
De vele ontwikkelingen binnen de geboortezorg en in de prenatale screening in het bijzonder, vergen echter om een zorgvuldige implementatie. De complexiteit zit vooral in de termijn waarin besluitvorming over de implementatie van de NIPT plaats gaat vinden, de onvoorziene juridisch processen, draagvlak voor het uitvoeren van de implementatie, voldoende capaciteit bij veldpartijen en de kosten. Tijdens de implementatie mag de kwaliteit van het reguliere programma niet onder druk komen te staan.
Het eerste jaar van de TRIDENT-2 studie laat zien dat als een zwangere kiest voor prenatale screening zij vaker kiest voor de NIPT (42%) dan voor de combinatietest (4%). De resultaten van de TRIDENT-studies laten zien dat de NIPT nauwkeuriger test dan van te voren werd verwacht. De grote meerderheid van de zwangeren die kiest voor NIPT (TRIDENT-2) wil ook andere bevindingen dan down-, edwards-, en patausyndroom horen.